Ο Κωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια στις 29 Απριλίου 1863 και πέθανε στις 29 Απριλίου 1933 από καρκίνο, σε ηλικία 70 ετών. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της σύγχρονης εποχής. Επειδή γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια, συχνά αναφέρεται ως ‘ο Αλεξανδρινός’.
Δημοσίευσε μια πληθώρα ποιημάτων, ενώ δεκάδες άλλα έμειναν ανολοκλήρωτα. Τα σημαντικότερα έργα της πορείας του τα δημοσίευσε μετά την ηλικία των 40 ετών.
Στις μέρες μας, η ποίησή του όχι μόνο έχει επικρατήσει στην χώρα μας, αλλά κατέχει μια εξέχουσα θέση στην ευρύτερη ευρωπαϊκή ποίηση, αφού τα ποιήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες.
Το έργο του περιλαμβάνει τα εξής :
- 154 ποιήματα, τα οποία αναγνώρισε ο ίδιος, τα λεγόμενα και ως Αναγνωρισμένα
- 37 νεανικά ποιήματα σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία και αποκήρυξε στην συνέχεια και ονομάστηκαν Αποκηρυγμένα
- Τα Κρυμμένα, δηλαδή 75 τελειωμένα ποιήματα που βρέθηκαν στα χαρτιά του
- Τα Ατελή, που ήταν 30 ανολοκλήρωτα ποιήματα, χωρίς να έχουν πάρει την τελειωτική τους μορφή
Ο ίδιος ο Καβάφης είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε 3 κατηγορίες :
- Τα ιστορικά – Εμπνέονται κυρίως από την ελληνιστική περίοδο
- Τα φιλοσοφικά – Που ονομάζονται από πολλούς ‘διδακτικά’
- Τα ερωτικά ή αισθησιακά – Πρόκειται για λυρικά ποιήματα, που κυριαρχεί η αναπόληση και η ανάμνηση
Ο Καβάφης ήταν τελειομανής και επεξεργαζόταν με επιμονή κάθε στίχο, πολλές φορές για χρόνια ολόκληρα, πριν τον δώσει στην δημοσιότητα. Τα αποφθέγματα που διατύπωσε στον βίο του, ήταν πρωτοποριακά για την εποχή και η θεματολογία τους ήταν γύρω από την ζωή, την τέχνη, τον θάνατο και την ηθική.
Ας δούμε μερικά από τα αποφθέγματα που άφησαν εποχή και έμειναν ως κειμήλια, ώστε να προβληματιστούν οι νεότερες γενιές.
‘Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος’.
‘Ίσως το φως νάναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει’.
‘Δεν αποθνήσκουν οι θεοί. Η πίστις αποθνήσκει του αχαρίστου όχλου των θνητών’.
‘Όπως μπορείς πια δούλεψε, μυαλό’.
‘Και τι άλλο είναι η τέχνη παρά λεπτομέρειες’.
‘Ήθελα να δώσω φως και συγκίνηση σε όσους είναι σαν και εμένα καμωμένοι…’
‘Θεμελιώδους σημασίας και πρωταρχικό στοιχείο τέχνης η συγκίνησις’.
‘Να μικραίνουμε τα πράγματα είναι ασφάλεια’’.
‘Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια’.
‘Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους;
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις’.
